De café-eigenaar van het verzet
De café-eigenaar Gerard van der Meijden uit Boxtel is samen met zijn vrouw Door al sinds het begin van de oorlog betrokken bij het plaatselijke en later ook landelijke verzet. Ze zoeken onderduikadressen en verzamelen levensmiddelen en valse papieren voor de onderduikers. Gerard is ook actief voor de landelijke pilotenhulp. Hij helpt piloten via Boxtel naar veilige gebieden, zoals Spanje.
Market Garden brengt zowel bezetters als burgers in rep en roer. Honderden langs scherende vliegtuigen trekken kleinere zweefvliegtuigen voort, waarin de geallieerden zich klaarmaken voor hun strijd. Het hoopvolle nieuws van de aanstaande bevrijding snelt door het land. Op hun beurt maken de Duitsers en hun helpers zich op voor een tegenaanval.
Ten oosten van Oisterwijk, tien kilometer ten westen van Boxtel, schieten op 18 september 1944 twee zweefvliegtuigen te vroeg los. De inwoners van Oisterwijk zien hun hoop met de vliegtuigen achter de bomen verdwijnen. De soldaten overleven de val, maar mogen niet verder trekken. Ze bevinden zich middenin bezet gebied en de geallieerden rukken niet zo snel op als gehoopt. Het risico dat de vijand hen ontdekt is te groot. Het lokale verzet komt onmiddellijk in actie en helpt de mannen verborgen te blijven. Wanneer Gerard het nieuws hoort, aarzelt hij geen moment.
"Ik moet iets doen"
In Boxtel is het niet meer veilig. De Duitsers gebruiken het dorp als uitvalsbasis tegen de oprukkende geallieerden. Door gaat naar haar ouders in Esch, maar Gerard gaat niet mee. "Ik moet iets doen", zijn de haastige woorden waarmee hij afscheid neemt. Tussen Boxtel en Oisterwijk ligt het drassige veengebied De Kampina. Gerard kent het natuurgebied met zijn verraderlijke vennen door en door.
Amerikaanse Airborne-militairen in hun kamp langs stroompje de Beerze in Kampina. Hier sliepen ze onder tentzeil tussen de struiken en bomen. (Bron: z.j., privébezit familie Dekker via Peter van der Linden)
Wat hij gaat doen en wanneer of zelfs óf ze hem terugziet, weet Door niet. Na die dag ziet ze haar man wekenlang niet. Plots schrikt ze op wanneer de bel gaat. Ze rent naar de deur en trekt hem open. Het duurt even voordat ze beseft dat het echt Gerard is die glimlachend voor haar staat en zegt: "Ga je mee Door?" Dan vliegt ze hem om zijn nek.
Picknick in de Kampina
Bepakt met rugzakken vol met eten trekken Gerard en Door eropuit, De Kampina in. Mochten ze onverhoopt Duitsers tegenkomen, dan vertellen ze dat ze samen gaan picknicken. Aangekomen bij een open plek, wijst Gerard Door op stukken tentzeil die overal verspreid op de drassige grond liggen. Gerard trekt een zeil opzij en Door kijkt recht in de vuile en ongeschoren, maar stralende gezichten van een handvol Amerikanen.
Wanneer ze opkijkt, ziet ze de andere tentzeilen ook bewegen. De militairen zijn dolblij en Door kan het nauwelijks bevatten. De verborgen bevrijders nemen de boterhammen met jam aan en lachen haar dankbaar toe, voordat ze zich met een smakelijk genoegen op het eten storten.
De Boxtelse verzetsman Roel Dekker, vierde van links, tussen enkele Amerikaanse Airborne-militairen van de 82e en 101e Airborne Divisie. Voor de camera tonen zij hun goed belegde boterhammen. (Bron: z.j., privébezit familie Dekker via Peter van der Linden)
Op 24 oktober deelde het plaatselijke verzet mee dat de Duitsers Boxtel hadden verlaten en Schotse verkenners waren gesignaleerd aan de rand van het dorp. De militairen konden eindelijk de kuilen verlaten. De groep van meer dan 120 man, bestaande uit de militairen, hun Nederlandse helpers en Duitse krijgsgevangenen, trok naar het centrum van Boxtel, in afwachting van het Britse landleger. Daar werden de Airborne-militairen als echte bevrijders met gejuich ontvangen. De volgende dag arriveerden Schotse militairen van de 51e Highland Divisie in Boxtel. De bevrijding van het dorp was toen officieel.
Bronnen
Van der Linden, P., “Het Brabantse dorp Oisterwijk en operatie Market-Garden”, via: www.oisterwijk-marketgarden.com (stand op 13 april 2018).
Van der Linden, P., “Het Brabantse dorp Oisterwijk en operatie Market-Garden: airborne-militairen in natuurgebied de Kampina”, via: http://www.oisterwijk-marketgarden.com/kampina_airborne.html (stand op 13 april 2018).
Van der Linden, P., “Het Brabantse dorp Oisterwijk en operatie Market-Garden: wehrmacht deserteur Ernst Haalboom”, via: http://www.oisterwijk-marketgarden.com/wehrmacht_deserteur_ernst_haalboom.html (stand op 13 april 2018).