De oorsprong van de watersnoodwoning
In Heijningen staan een aantal woningen die zijn geschonken door het Zweedse Rode Kruis, daartoe in staat gesteld door de Zweedse bevolking, om de woningnood op te lossen die door de watersnood was ontstaan. De woning is opgebouwd uit een houten constructie met buitenwanden die eveneens van hout zijn. Het was een prefab woning: de woning werd in onderdelen aangeleverd en ter plaatse in elkaar gezet, vergelijkbaar met een bouwpakket.
Het interieur van de woning is geheel in de stijl van de jaren 50 teruggebracht met een originele keuken, badkamer en slaapkamers. Ook de inboedel is origineel en bestaat uit geschonken origineel meubilair en inboedel die in 1954 aanwezig was in de geschenkwoning van een gezin.
De keuken in het Watersnoodwoning Museum, geschonken door het Zweedse Rode Kruis (Foto: Watersnoodwoning Museum, 2022)
In het museum hangt een schilderij dat 15 dagen na de watersnood is geschilderd door de heer P.P. Stegeman. Dit schilderij is geschonken door de de heer L. Koetsenruijter, de broer van twee kinderen die tijdens de Watersnoodramp zijn overleden. Vele overlevenden hebben nooit kunnen praten over de ramp die zij hebben meegemaakt. De Stichting Watersnoodwoning legt de verhalen vast van overlevenden die het wel kunnen navertellen.
Het ontstaan van het museum
De woning aan de Veluwestraat 2 in Heijningen werd sinds de oplevering in 1954 bewoond, maar nadat het in 2009 beschikbaar kwam werd het door Woningstichting Brabants Westhoek in overleg met de Gemeente Moerdijk aangeboden aan de Heemkundige Kring Fijnaart en Heijningen. Hiermee werd het voortbestaan van de Heemkundige Kring veiliggesteld. De Stichting Watersnoodwoning Heijningen-Moerdijk is hierna opgericht om de Watersnoodwoning te renoveren en instant te houden. De Heemkundige Kring kon in de woning blijven samenkomen omdat zij units in de achtertuin van de woning mochten plaatsen.
De woning was volledig uitgewoond en verwaarloost. Na de renovatie die door vele vrijwilligers van de Heemkundige Kring Fijnaart en Heijningen is uitgevoerd, is het Watersnoodwoning Museum op 25 mei 2012 geopend door de Zweedse Ambassadeur Hakan Emsgård. De woning is een gemeentelijk monument.
Herdenking van de Watersnoodramp in Heijningen
De Watersnoodwoning herbergt een permanente tentoonstelling over de stormramp in Fijnaart en Heijningen en de gehele gemeente Moerdijk. Daarnaast is er ook informatie te vinden over andere delen van het rampgebied in Zuidwest-Nederland. Iedere 1ste februari vindt hier de herdenking plaats. Vanuit de Stichting Watersnoodwoning zijn er in de voormalige Gemeente Fijnaart en Heijningen zes herdenkingspanelen geplaatst. Vijf panelen waar de dijken zijn door gebroken en één waar de dijk dankzij het leger in stand is gebleven.
Bronnen
Gemeente Moerdijk, "Scandinavische noodwoning te Heijningen" in: Inventarisatie cultuurhistorisch waardevolle objecten gemeente Moerdijk, Moerdijk, 2012.
http://watersnoodwoning-moerdijk.nl/geschiedenis/ (stand op 29-09-2022).