NSB'er
Piet Gerrits (1896) uit Gilze is vóór de oorlog al opperwachtmeester bij de Tilburgse politie. Na de Duitse inval is hij openlijk NSB’er. Als politieman negeert hij het gezag van superieuren. "Dat zijn allemaal slappelingen." Hij laat wel even zien hoe je jacht maakt op joden. Grof en meedogenloos. Vanwege zijn wangedrag en vooral ook het systematisch seksueel geweld jegens vrouwelijke arrestanten, is hij een lastpost voor zijn collega’s van de politie en zelfs voor de SD.
Het verzet in Tilburg wil Gerrits al lang omleggen. Maar het valt niet mee een goede gelegenheid te vinden. Tot in januari 1944. Dan arresteert Gerrits een joods echtpaar dat volgens hem valse persoonsbewijzen heeft. Dat klopt, want ze zijn gemaakt door een ambtenaar die voor het verzet werkt. Terwijl Gerrits rechercheert, beraamt het verzet een aanslag op hem. Twee kameraden uit Amsterdam worden ingevlogen. Het fatale schot zal worden gelost door een Tilburgse politieman, een collega van Piet Gerrits.
Aanslag op Piet Gerrits
Op 24 januari 1944, na spertijd, wordt Piet Gerrits uit zijn woning gelokt. Het gearresteerde joodse echtpaar zou een verklaring willen afleggen. Zes verzetsstrijders posteren zich rond de vijfsprong Nieuwlandstraat-Tuinstraat-Stationstraat-Noord¬straat-Korte Schijfstraat. De schutter staat in de portiek van apotheek De Medicijnman. Precies op de route die Gerrits dagelijks aflegt van zijn huis naar het politiebureau. Ze hoeven alleen maar te wachten en het moordplan uit te voeren. Piet Gerrits komt inderdaad, wat vroeger dan verwacht. Hij neemt echter niet de gebruikelijke route, maar maakt een omweg. Zo komt hij van de andere kant de Nieuwlandstraat in. Hoe kan dat? De zaak blijkt verraden, van binnenuit. Piet Gerrits weet dus van de aanslag en kan die verijdelen. Al fietsend ziet hij een van de mannen voor zich. Hij arresteert hem meteen; het is immers na spertijd. De anderen maken zich uit de voeten en duiken bijna allemaal onder.
Propagandafoto van de NSB waarop kinderen de Hitlergroet brengen. (Foto: Fotodienst NSB, z.j., NIOD)
De arrestatie
In de loop van 1944 worden op één na alle leden van de verzetsgroep gearresteerd en ter dood veroordeeld. De verrader komt ervan af met vijftien jaar tuchthuis. Op 26 mei 1944, ’s morgens om half vijf, worden de zes Tilburgse aanslagplegers met acht anderen uit Bergen op Zoom in de Loonse en Drunense Duinen gefusilleerd. Vijf maanden later is Brabant vrij. De graven van de slachtoffers zijn tot op heden niet gevonden. Waarschijnlijk zijn de lichamen in Vught gecremeerd.
Na de bevrijding werden de gangen van Nederlandse politiemensen in de oorlog nagegaan. Van ongeveer 230 agenten werd een dossier aangelegd. Samen waren zij verantwoordelijk voor de arrestatie en de dood van 4.800 Joden. Gerrits deed daar fanatiek aan mee. Na de capitulatie werd hij in Winschoten herkend en door het Gerechtshof in Den Bosch ter dood veroordeeld. Op 29 mei 1947 werd Piet Gerrits in Vught geëxecuteerd.
Bronnen
Rijnders, M., Opdat wij niet vergeten. Fusillades in Midden-Brabant, 1942-1944.
Van de Wiel, A., "De mislukte aanslag", via: https://geheugenvantilburg.nl/verhalen/lees/12975/de-mislukte-aanslag.