Jongeheer

CR0369 WH Acksen 7

Mobilisatie Tweede Compagnie 17e Regiment Infanterie (II-17RI) in Boekel. Juiste locatie in Boekel is niet bekend. (Bron: 1939, Tijn Meulemeesters, collectie Heemkundevereniging St. Achten op Boeckel)

Alle rechten voorbehouden

De mobilisatie blonk uit in improvisatie en prettige chaos. Improviserend in een vreemde omgeving met een onduidelijk perspectief maakten gewone jongens er het beste van.

Op oefening 

In de zomer van 1939 krijgt reserveofficier Acksen een belangrijke operationele taak. Hij wordt kwartiermaker van een bataljon gemobiliseerde militairen. Een voor een komen de jongens in Boekel aan, nerveus en onwennig. Want wie heeft ooit een mobilisatie meegemaakt? Maar ze bouwen en knutselen dat het een lust is. Zo creëren ze hun eigen kampement, waar ze ’s avonds lekker gaan slapen op de strozakken die Acksen hun uit naam van het Nederlandse leger aanreikt.

Behalve kamperen moet het bataljon ook oefenen. Nederland is weliswaar neutraal, maar met die Duitsers weet je het nooit. Voor een meerdaagse oefening gaat de hele groep zingend naar Veghel: "We gaan naar Veghel toe!" Maar in Veghel zijn de mannen niet welkom; liever geen potten­kijkers hier! Met Boekel in zicht gooit de kok de keuken dicht en maakt die niet meer open. Dus laat Acksen de zaak openbreken. Eten! De volgende dag al verschijnt de militaire politie om proces-verbaal op te maken. 

CR0369 WH Acksen 10

Hollandse soldaten ingekwartierd rechts achter in het kippenhok. Foto is genomen tijdens mobilisatie op de Neerbroek bij Jan van de Velden (Jan van Driekskes), later heeft er Harry en Mariet Timmers gewoond. De boerderij is in 2010 gesloopt en moest wijken i.v.m. uitbreiding van het industrieterrein de Vlonder. (Bron: 1939, Tijn Meulemeesters, collectie Heemkundevereniging St. Achten op Boeckel)

Alle rechten voorbehouden

Badhuis

Naarmate de tijd verstrijkt, verbetert de organisatie en krijgen de jongens meer en betere faciliteiten. Ze mogen vaker naar huis, vrij reizen, sporten en theateruitvoeringen bezoeken. Acksen heeft een neus voor dat soort dingen. Op een zekere dag weet hij een mobiel badhuis op de kop te tikken, dat wordt ondergebracht in een grote tent. Die tent is eigenlijk bedoeld voor het ontsmetten van soldaten na een gasaanval. 

Dus: "Jongens, douchen!" Acksen nodigt uit, beveelt, comman­deert ten slotte. Maar wat hij ook probeert, de ­jongens gaan niet naar binnen. "Wat is dit. Wat is er aan de hand!?" Waarop er uiteindelijk één antwoordt: "Gij denkt toch zeker niet dat ik hun allemaal naar mijn jongeheer laat kijken?" Ze willen gewoon niet samen naakt onder de douche. En ze krijgen daarvoor ook nog steun van de dominee. Acksen staat nu zelf in zijn nakie. Maar hij zal ze onder de douche krijgen.

Textielzaak

In dergelijke situaties toont zich de ware en praktische kwartiermaker. Als de heren niet in hun blootje onder de douche willen, dan maar op een andere manier. Hij stuurt twee van hen het dorp in, naar de dichtstbijzijnde textielzaak. Ze komen terug met ieder een zak in de hand. Acksen neemt de zakken over en verzamelt de hele troep om zich heen. "Zo, dan nú naar de douche!" En hij overhandigt ieder van hen een zwembroekje. Legergroen en lekker strak.

CR0369 WH Acksen 2

Militairen tijdens de mobilisatie in Boekel. (Bron: z.j., collectie Heemkundevereniging St. Achten op Boeckel)

Alle rechten voorbehouden

Heel lang duurde de mobilisatie niet. Op 10 mei 1940 vielen de Duitsers ons land binnen. Van neutraliteit was geen sprake meer. De dagen erna werd er hard gevochten in het oosten en midden van Brabant. Maar op het aan­stormende Duitse leger hadden de Nederlandse voor­bereidingen nauwelijks effect. Op 14 mei al volgde de capitulatie.

 

Bronnen

Acksen, W., De belevenissen van een reserveofficier. In oorlog en vrede, De Bilt, 1990.