Niet sonder Godt

vrouwkensvaart 20 in Waspik

De boerderij aan de vrouwkensvaart 20 in Waspik die Jan Jochem Berthoutse in 1609 met God's hulp liet bouwen. (Foto: Marc Bolsius, Erfgoed Brabant)

Alle rechten voorbehouden

In de Brabantse steden mogen huizen uit de zestiende en zeventiende eeuw dan tamelijk zeldzaam zijn geworden, op het Brabantse platteland is de spoeling nog veel dunner.

Dit houdt natuurlijk verband met het materiaal waaruit boerderijen en andere panden daar doorgaans werden opgetrokken. Hout, leem en riet zijn aanmerkelijk minder duurzaam dan baksteen en dakpannen. Daarnaast heeft de ingrijpende verandering op het platteland gedurende de laatste eeuw evenzeer zijn tol geëist: tal van boerderijen hebben daardoor het loodje gelegd.

Aan de Vrouwkensvaart in Waspik staat echter nog een mooi en tamelijk zeldzaam voorbeeld van een plattelandshuis uit het begin van de zeventiende eeuw. Blijkens de gevelsteen werd het in 1609 – met vertrouwen in Gods hulp – gebouwd door Joachim Jan Berthoutse (1550-1625).

Gevelsteen vrouwkensvaart 20 Waspik Niet sonder God

De gevelsteen die Jan Jochem Berthoutse in 1609 liet aanbrengen op zijn boerderij. (Foto: JHGS, 2009, Wikimedia Commons)

Al is het een boerderij, Berthoutse zelf had andere zaken aan zijn hoofd. Hij was een tijd lang schout van Waspik en werkte later als advocaat en notaris. Jarenlang zette hij zich in voor de zes Hollandse dorpen in de Langstraat, waarvan de bevolking werd geteisterd door de Tachtigjarige Oorlog.

 

Bronnen

Van Oudheusden, J., Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014.

Van Uytven, R. (red.), Geschiedenis van Brabant, van het hertogdom tot heden, Zwolle, 2004.

 

Dit artikel is een bewerking van een tekst uit J. Van Oudheusden, Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014, 237.