4. schofke schoove

Bij wijze van …za’k mar zegge is een spel waaraan jij ook kunt deelnemen. Lees het verhaal in een Brabants dialect dat eindigt met een woord waarvan wij je vragen of je weet wat het betekent.

Als je dat weet, kunt u uw antwoord en postadres inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op een boek of een cd in het Brabants dialect. Bij wijze van …za’k mar zegge kwam tot stand i.s.m. Omroep Meierij.

Verhaal door Adri Hoppenbrouwers uit Zundert

80 jaor ze'k. Ik goi 'r mar nie om liege. Ik ben nie nog mar 79 mar al 80. Al hem ik lichaaomelijk dan wel wa maankemente, gjeestelijk gaog ’t nog best goed. Ja , ik vergeet wel ies ’t jeen en aander mar daor hemme jongere meese wook al last van. Dus dad ee mee leeftèèd nie veul te maoke.

Die leeftèèd die ee, vur mèèn althaas, veul vurdjeel. Ik zen nogal klèèn van postuur dus zen ik vur de buitewaacht: ’n klèèn ouw vrouwke da geholpe mot wurre. Ien ’t begien kwaom ik daorteege wel ies ien opstaand. Ikke g’holpe wurre!! Da kan'k zelf wel. Mar ik hem iempesaant wook geljeerd om 'r mar van te proffeteere.

’t Gift de meese ’n goei gevoel a ze zo’n ouw meeske kunnen helpen en ik zen 'r wook goed mee zonder da'k m’n èège ne proffeteur voêl. Foute wurren oe nie kwaolijk genoome want ja och 'ties de leeftèèd ij.

En de manne zen wook al zo gelaant. Oovertèèd gong 'r jeene zomar vur mèèn op z’n knieë. En ginnen ouwe wur, nije ne jonge kèèrel nog wel. Iempesaant mokten ie toch de niesel van m'ne schoen vast die los waor gegaon. En nou gij en dan ikke……

Ik vertel wook wel ies wad oover vruuger dan zie 'k ze al dèènke: “da doen de mjeeste die dement zen”. Mar dan ze'k ze veur: “Ge mot nie dèènke da'k dement zen wur. Ik hem gewoojn ’n goei geheuge…” Daor hemme ze nie van trug ij.

’n Paor jaor geleeje hem ik m’n heup gebrooke en nao ’t lwooprek en de krukke moes ik oover gaon nor ne rolaoter en daor lwoop ik nou nog mee. Thuis kan'k wel zonder mar 'k hem 'm wel nwoodig a'k bodschappe goi doen en da’s mar nie makkelijk wook. En ik hoef me nie te geneere want a ge 80 bent dan past zo’n dieng wel bij oe.

Jaa, dad ee wook z’n vurdjeele want vur ’n zeebrapad hoef ik nwooit te wochte. Ik kan gelèèk ooversteeke en gegarrendeerd da ze dan wook gelèèk vur me stoppe. Zon'ne rollaoter ies ’n vurdjeel vur mèèn en ik kan 'r zelfs op gaon zitte want ’t gebeur wellies da'k 'r ’n endje mee goi lwoope en a'k dan moei wur kan'k dan makkelijk ’n schofke schoove.

 

 

Als je weet wat 'n schofke schoove betekent, dan kun je je antwoord en postadres voor 3 december inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op een boek over of een cd in het Brabants dialect.

Je kunt de opgave ook beluisteren! Bovenstaand verhaal wordt door Adri Hoppenbrouwers voorgedragen in onder meer de volgende uitzendingen van lokale omroepen in Noord-Brabant:

  • Radio Rucphen FM : donderdagochtend tussen 10-10.15. Programma: de Senioren Express, presentator: Jan Mangnus.
  • HTR Heusden-Vlijmen e.o. : maandagavond tussen 19-21. ROS-Kabelkrant Ziggo TV Kanaal 43 op zondag tussen 11 - 13 en via www.nlutskebrabants.nl bij "uitzending gemist". Programma: ’n Lutske Brabants, presentator: Frans van den Bogaard.
  • Omroep Centraal (Gemert-Bakel) : zondagmorgen tussen 9-11. Programma: Met de Zachte G, presentator Mario van Dinther.
  • Radio SIRIS in Asten en Someren : zondagmiddag tussen 12-13. Programma: Brabants Bont, presentator Piet Meeuws.

De oplossing van deze opgave is:

’n schofke schoove is een prachtige uitdrukking voor een poosje rusten. Een schofke schoove vind ik mooi omdat schofke en schoove op elkaar lijken en het gaat om twee verschillende woorden die dezelfde oorsprong hebben. Een schofke is een poosje, maar het betekent eigenlijk een kwart van een werkdag. Vroeger was dat op het boerenbedrijf nog een periode van drie uur. Na een schofke werd er gerust en dat noemde men schoften of schoven. Een schof is dus niet hetzelfde als de schaft, dat is een maaltijd eten tijdens een rustpauze.

Je leest meer over de dialecten van Noord-Brabant bij de Erfgoed Brabant Academie.