Het Mastboomhuis in Oud Gastel

Het Mastboomhuis in Oud Gastel

Het Mastboomhuis in Oud Gastel (Foto: John Scholte, 2012, Wikimedia Commons)

Noord-Brabant telt nog duizenden huizen uit het einde van de negentiende of het begin van de twintigste eeuw, Vrijwel geen van die huizen heeft nog het oorspronkelijke interieur uit die periode. Het Mastboomhuis is een belangrijke uitzondering.

Slijtage, verandering van smaak, het verlangen naar meer luxe en comfort, bijna niemand kan de aandrang weerstaan om zijn woning van tijd tot tijd onder handen te nemen. Henri Mastboom (1907-1999) uit Oud Gastel had daar echter geen last van, integendeel. Uit ontzag en liefde voor zijn ouders handhaafde hij waar mogelijk de inrichting van zijn ouderlijk huis aan de Dorpsstraat in Oud Gastel, die voor een belangrijk deel dateerde uit de tijd van hun huwelijk in 1904.

Mastboom werd daarbij geholpen door een diep doorleefd conservatisme, een ingeboren zuinigheid – die ook zijn ouders eigen was – en de omstandigheid dat hij zijn leven lang vrijgezel bleef en dus geheel naar eigen inzicht kon handelen.

Weliswaar is op zeker moment elektriciteit aangelegd – met behoud van de oude gasarmaturen − en ook centrale verwarming, maar de slaapkamers op de bovenverdieping kregen nooit stromend water. Ook voor het overige heeft de tijd hier al meer dan een eeuw nagenoeg stilgestaan.

Henri Mastboom, enig kind uit een welgesteld burgemeestersgezin, had rechten gestudeerd en was voorbestemd om in de voetsporen van zijn vader te treden. Toen dit niet lukte, wijdde hij zijn levensdagen aan het beheer van het familiebezit en zijn hobby’s genealogie en regionale geschiedenis. In een sterk veranderende wereld hield hij tot het einde toe vast aan zijn opvattingen en gewoonten die hun wortels hadden in een vervlogen tijd. Hij stierf in 1999 op de leeftijd van 92 jaar als een eenzame en enigszins zonderlinge man.

Zijn vermogen liet Mastboom na aan de door hem opgerichte Mastboom-Brosensstichting, genoemd naar zijn ouders. Daarmee wilde hij enerzijds de beoefening  van de regionale geschiedenis, heemkunde en genealogie van West-Brabant bevorderen, en anderzijds het behoud van het familiebezit, in het bijzonder het ouderlijk huis aan de Dorpsstraat veiligstellen. Het bestuur van de stichting besefte ten volle het uitzonderlijke karakter van dit huis.

Het interieur is weliswaar niet bijzonder kostbaar of kunstzinnig: veel van het meubilair dateert uit de periode Willem III, ook wel aangeduid als “De Lelijke Tijd”. Het feit dat het al meer dan een eeuw in zijn oorspronkelijke opstelling behouden bleef, terwijl onderhoud zelden leidde tot vervanging, maar bijna altijd tot herstel, maakt het interieur echter tot een uniek geheel. En dus is besloten om het in deze staat te conserveren, inclusief het loszittende behang, het ondergoed van de ouders in de kledingkasten of de lege flessen en de takkenbossen in de schuur. Het publiek dat in beperkte aantallen wordt rondgeleid, krijgt zo de indruk dat het bij Henri Mastboom te gast is.

 

Bronnen

Thiers, O., “Het Mastboomhuis in Oud Gastel, een ‘schoon lijk’?” in: Jaarboek De Ghulden Roos (nr. 66, 2006), 19-50.

Van Oudheusden, J., Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014.

 

Dit artikel is een bewerking van een tekst uit J. van Oudheusden, Erfgoed van de Brabanders. Verleden met een toekomst, ‘s-Hertogenbosch, 2014, 236.