111. frêêt

111_freet

Bij wijze van …za’k mar zegge is een spel waaraan jij ook kunt deelnemen. Lees het verhaal in een Brabants dialect dat eindigt met een woord waarvan wij je vragen of je weet wat het betekent.

Als je dat weet, kun je je antwoord en postadres inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op en boek of een cd in het Brabants dialect. Bij wijze van …za’k mar zegge kwam tot stand i.s.m. Omroep Meierij.

 

Gedicht van Marja van Trier uit Loon op Zand

 

Hij zeej: Menne kam en ik, wij paasen bij mekaor

Hij paast in munne zak  en hij paast in men haor

Unne schuine witte rechthoek

in de rechterkontzak van elke spèèkerbroek

getuigd van z’n bestaon, al is ie nie op bezoek

Hoe fèèn is toch dieje zêêkerhed

Degge metêên oewe kam bêêt het

 

Menne kam die hagget zwaor in vruuger tije,

mar tiggesworrig heetie nie zoveul te lije

Er valt ok mar hil weinig mir te scheien

Men lief heej menne kam nie lief

Ze zeej ôôt: maag ik asteblief

oewe kam ies effe lêênen

Ik zeg dè made summedêêne

Hij gleej zo  dur d’r haor mar toen riep ze inêêne

Getverderrie wenne talg dieje kam zit hallef vol.

Ik zet ‘m nôôt mir op munnen bol

 

De leste twintig jaor goi menne kam in bad

Twee keer per jaor  dan drèèft ie frêêt in soppig nat

Totdè  men lief de noagelborstel vat

Ze schrobt ‘m  schraol en bot

Dan trekt ie nog ’n week mun haor kepot

En dan gaoget wel wir mee um

Ik vier dees jaor z’n virtig jaorig jubileum

Over tien jaor schaaie we, dan gaot ie naor ’t museum

 

Als je weet wat frêêt betekent, dan kun je je antwoord en postadres voor 8 februari inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op een boek of cd in het Brabants dialect.

Je kunt de opgave ook beluisteren! Bovenstaand verhaal wordt voorgedragen in onder meer de volgende uitzendingen van lokale omroepen in Noord-Brabant:

  • Radio Rucphen FM : donderdagochtend tussen 10-10.15. Programma: de Senioren Express, presentator: Jan Mangnus.
  • HTR Heusden-Vlijmen e.o. : maandagavond tussen 19-21. ROS-Kabelkrant Ziggo TV Kanaal 43 op zondag tussen 11 - 13 en via www.nlutskebrabants.nl bij "uitzending gemist". Programma: ’n Lutske Brabants, presentator: Frans van den Bogaard.
  • Omroep Centraal (Gemert-Bakel) : zondagmorgen tussen 9-11. Programma: Met de Zachte G, presentator Mario van Dinther.
  • Omroep Meierij : woensdagavond kort na 20:00 en zondag kort na 13:00. Programma: 'n Uurke plat, presentator Piet Pels.
  • Radio BaHeNa (Baarle-Hertog/-Nassau): 'Tussen opstaan en weggaan', zondag tussen 10-12, presentator Charel Bruurs. 

 

Frêêt is blij, gelukkig, tevreden in dit gedicht. In het Nederlands kennen we wreed in de betekenis van meedogenloos, en dat is de meer oorspronkelijke betekenis. Maar die betekenis is veranderd. In sommige Brabantse dialecten kan het namelijk ook trots betekenen. In het Vlaams Nederlands kan het heel erg betekenen, zoals we weten van de Vlaamse komiek Urbanus, en in de Nederlandse jongerentaal kan wreed ook leuk of fijn betekenen.