103. nondedjuke

Bij wijze van …za’k mar zegge is een spel waaraan jij ook kunt deelnemen. Lees het verhaal in een Brabants dialect dat eindigt met een woord waarvan wij je vragen of je weet wat het betekent.

Als je dat weet, kun je je antwoord en postadres inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op en boek of een cd in het Brabants dialect. Bij wijze van …za’k mar zegge kwam tot stand i.s.m. Omroep Meierij.

 

Verhaal van Johan Biemans uit Bergeijk

’t Wos op de verjaordag van tante Diejn, dä wos mee Alderhèllige - den urste novèmber - dä se gewend wozzen um al vast vurùit te denke aon Sintereklaos. Mee z’n viere, tante Diejn zèllef en Bèrtoam, tant’ Anneke en oame Willem wozzen dan gewend um ’n briefke ùit ‘nne pot te trekke, mee hun naomen d’r op. Dan hon ze alle vier rùim den tééd um vur mekanderen iejt vur Sintereklaos te bedenke.

D’r wier wel bé aafgesproke, dä se ieder dä briefke thaus pas ’n wéék vur Sintereklaos ope mogge maoke, nie irder! Dan wos ’t nog ’n verraassing wie se vur e kedootje getrokken hon. Wel wier geregeld dä se lèk alle jaore fijfteg euro zoo’n besteeje. Durrum gaof tante Diejn op heure verjaordag al vast ’n briefke van fijfteg euro aon tant’Anneke. En tant’ Anneke gaof ôk fijfteg euro aon tante Diejn. Eigelek hon ze dä wel mee geslote beurze kannen doewn, ummers fijfteg euro is fijfteg euro. Mär op dees menier kozzen ze laote ziejn dä den enne vur den andere nie onder hoefde te doewn.

Nou wos tant’ Anneke dieje zèllefden aovend toch al zo noewskierig geweest en hoj heur pepierke stiekem ope gemaokt. En wa zaog ze: ze hoj nie de naom van tante Diejn of diej van Bèrtoame getrokke, mär van oame Willem, van d’ren aaige mens. Dur wos ze toch pedommes van verskote, want wa mos ze d’r nou mee aonvange?

As ze dä zoo vertelle, dan zoo ze verraojen hebbe dä se noewskiereg wos. Ze hoj ‘r ’s naachs dan ôk nie goewd van kanne slaope. Ze zoo ’t d’r aaige gruwelek skaome, um dä bekend te maoke. En ’t kos goewd zèn dä oame Willem de naom van tante Diejn of van Bèrtoame getrokken hoj. Dä kos ze dan ôk wir nie in de waar sture.

Toen ze mi Alderhèllige nog béjin zaote, op tante Diejn d’re verjaordag, hoj oame Willem z’n aaige vur de oùwhoerderèèj laoten ontvalle: “Dan hoop ik mär dä Sintereklaos me al wir nie ‘nne noewe stropdaas brengt. Ik heb onderhand vôrt zovvel stropdaase in de kaas hange, dä ‘k aon m’n stropdaase kan ziejn oe oud dä’k ben.”

Dä zal tant’ Anneke dan ôk toevalleg goewd in d’r ôrre geknupt hebbe. Zodoende hoj ze d’r tege päkskesaovend - diej ze dees jaor bé tante Diejn gonge viere - gin moewte mee um iejt hil aports vur oame Willem te bedenke. Iejt wat-ie äs vurzitter van ’t herekoor tege Korsmus goewd gebrùike kos.

Ze haolde bé de supermärt ’n groate doas, viejt heur kedootje en draaide ‘r wel fijfteg kranten um, ôk nog ’s verstevigd mee ’n hil rulleke plèkband. Dä oame Willem alleen al haost e kertier nôdeg hoj um z’n surprieske ùit te pakke. En wa vur klèin dink kwomp ‘r op ’t lest wel ùit diej groate doas? In de plak van ‘nne stropdaas, deze keer … e nondedjuke.

 

Als je weet wat nondedjuke betekent, dan kun je je antwoord en postadres voor 14 december inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op een boek of cd in het Brabants dialect.

Je kunt de opgave ook beluisteren! Bovenstaand verhaal wordt voorgedragen in onder meer de volgende uitzendingen van lokale omroepen in Noord-Brabant:

  • Radio Rucphen FM : donderdagochtend tussen 10-10.15. Programma: de Senioren Express, presentator: Jan Mangnus.
  • HTR Heusden-Vlijmen e.o. : maandagavond tussen 19-21. ROS-Kabelkrant Ziggo TV Kanaal 43 op zondag tussen 11 - 13 en via www.nlutskebrabants.nl bij "uitzending gemist". Programma: ’n Lutske Brabants, presentator: Frans van den Bogaard.
  • Omroep Centraal (Gemert-Bakel) : zondagmorgen tussen 9-11. Programma: Met de Zachte G, presentator Mario van Dinther.
  • Omroep Meierij : woensdagavond kort na 20:00 en zondag kort na 13:00. Programma: 'n Uurke plat, presentator Piet Pels.
  • Radio BaHeNa (Baarle-Hertog/-Nassau): 'Tussen opstaan en weggaan', zondag tussen 10-12, presentator Charel Bruurs. 

 

Een nondedjuke is een vlinderdasje. Het  is eigenlijk een verkleinwoord van een op het Frans gebaseerde bastaardvloek, want nondedju komt van nom de Dieu. Misschien wordt het zo genoemd omdat het moeilijk is om zelf zo’n das te strikken. Het woord wordt in West-Brabant ook wel voor een sikje gebruikt, net als de Nederlandse naam potverdommeke.