57. effeveul

Bij wijze van …za’k mar zegge is een spel waaraan jij ook kunt deelnemen. Lees het verhaal in een Brabants dialect dat eindigt met een woord waarvan wij je vragen of je weet wat het betekent.

Als je dat weet, kun je je antwoord en postadres inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op en boek of een cd in het Brabants dialect. Bij wijze van …za’k mar zegge kwam tot stand i.s.m. Omroep Meierij.

 

Verhaal van Johan Biemans uit Bergeijk

Hedde gé dä ôk wel ‘s, dä ge nie op iemeze z’ne naom kant komme? Anders kande dä duujzend kirre zegge. Ge zie de mens vur ‘w, en dan ontskiet ‘w z’ne naom. Giesteren hon wijlie ‘t d’r nog over, toen iemes zee: “Onder de vijfentwintig euros kan ik niks mir onthoùwe”. Toen gonk ’t toevallig ôk over iemeze z’ne naom. Toen ik dieje naom van dieje mens zo mär mee wél kos zegge, krig ik te hurre: “Dä gé dä nog wel zo goewd kant onthoùwe".

Want ik zee nog: “Dä zal dan wel kommen, umdä wijlie vruger ons geheuge zo goewd getreend hebbe, mee de kattegissemus van bùite lere, de taofels van bùite lere. En van alles wa ge ùit oewe kop most kenne".

Nemt nou bevurbild diej twaalef apostele, diej virtien staasies, diej tiejn geboje, diej fijftig weesgegroetjes van de roazekrans, mee vijf pattenosters. En äs misdiender kozde diej voetgebeeje in ’t Latijn aafräffele, terwééle dä ge d’r gi woord van begreept. En wete wel, dä diej paor kijnder, diej tegeworrig nog hun urste k’mienie doewn, nog gi krausteken mir kanne maoke? Wor leren ze zoiejt nog? ’t Is toch onneùzel…

Ik mos krèk nog èfkes denke aon diej zeuve hoofdzonde. Kende gijlie diej nog wel? Nee? Wocht, zal ik ze dan ’s èfkes opsomme? Hoùwt ‘w aaige vaast!

De zeuve hoofdzonde zèn deze vier, geloof, hoop en liefde, en deze twee zijn één. Jä, laacht ‘r mär ’s mee. Mär wijlie hon vruger de verkeerde kattegissemus, waor dä zo iejt in gestaon moet hebbe. Ik ken ôk nog goewd de urste vraog: “Wat is werreke?” En ’t antwoord wos: “Werreke, dä is vur de péérd.” En dä heb ik ältij goewd onthoùwe.

Ik méén ommel, dä ’k nog erregend ‘nen oùwe kattegissemus moet hebbe ligge. Ik denk in diej skoendoas, bé m’n kerrekboeken en dieje p’rochiebundel. Ik moet wel èfkes zuujke, want diej heb ik nie zo mär vur ’t vatte. Diej spulle ligge tegeworrig mär erregend vur… ‘nen èffeveul.

 

Als je weet wat èffeveul betekent, dan kun je je antwoord en postadres voor 13 januari inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op een boek of cd in het Brabants dialect.

Je kunt de opgave ook beluisteren! Bovenstaand verhaal wordt voorgedragen in onder meer de volgende uitzendingen van lokale omroepen in Noord-Brabant:

  • Radio Rucphen FM : donderdagochtend tussen 10-10.15. Programma: de Senioren Express, presentator: Jan Mangnus.
  • HTR Heusden-Vlijmen e.o. : maandagavond tussen 19-21. ROS-Kabelkrant Ziggo TV Kanaal 43 op zondag tussen 11 - 13 en via www.nlutskebrabants.nl bij "uitzending gemist". Programma: ’n Lutske Brabants, presentator: Frans van den Bogaard.
  • Omroep Centraal (Gemert-Bakel) : zondagmorgen tussen 9-11. Programma: Met de Zachte G, presentator Mario van Dinther.

 

De oplossing: dit woord betekent zoveel als 'het is niet meer in gebruik, het is afgedankt', en 'het heeft geen waarde meer'. Letterlijk betekent dit woord even veel, en dat wil zeggen dat het geen verschil maakt, niet meer en niet minder. Iets dat geen verschil maakt, doet er dus eigenlijk niet toe: vandaar dat het geen waarde meer heeft.