48. kemel

Bij wijze van …za’k mar zegge is een spel waaraan jij ook kunt deelnemen. Lees het verhaal in een Brabants dialect dat eindigt met een woord waarvan wij je vragen of je weet wat het betekent.

Als je dat weet, kun je je antwoord en postadres inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op en boek of een cd in het Brabants dialect. Bij wijze van …za’k mar zegge kwam tot stand i.s.m. Omroep Meierij.

 

Verhaal van Adri Hoppenbrouwers uit Zundert

Fleeje week gong de bel. Ik hoi èègelijk niemand verwocht. Ik zaot wook eigenlijk nie op volk te wochte en toen 'k de deur oope dee ho’k al spèèt da'k z’oope gedaon hoi. Drika Smal was m’n whoog bezuuk.

"Gij hoi mèèn zeeker nie verwocht mar ik zaog jou ooverlest bij de slachter en ik docht 'Ik mot 'r toch nog ies laast gon' nou en hier ben'k dan."

Ze stong al halverweege ien de gang .

" ’t komt toch uit ij?" vroog ze sewèèl ze d're jas uit dee.

“Jaowel” loog ik, “ 'k zen blij da 'k oew zie. Komt 'r mar ien", zee ik ooverboodig want ze was 'r al.

’n Bakske koffie en we gongen aon de praot. Allee, zij dan toch. Ik moes , ik weet nie hoe lang, mar aonwhoore wie at 'r ziek waor, wie t’r op staarve laog , wie at 'r gonge schaaie. Allee hjeel de burgelijke staand kwaom d'r deur. Jeen en al triestighed. Trouwes ze leek zelf wel ooze lieve vrouw van de zeuve smarte. Humor verstao ze al hjillemao nie. Al zie ze ne stront teege de muur omwhoog krûipe, laacht ze nog nie.

Trouwes 'k weet nie of ik daor wel mee zou laache. Ik zou m’n èège jeerder avraoge: ‘hoe komt diejen drol daor teege de muur en hoe ies die omwhoog gekroope .

En dan de hamvraog: drol wie eed oew gescheete ? Wie ies d’n èègenaor van da vieselijk predukt. En wie gaot 'r da wir afhaole?'

Nije as ik n’n drol teege de muur op zie krûipe zal ik wook nie laache wur.

Gullie wel dan?

Die da gedaon heed zal wel n’n echte kéémel gewiest zen.

 

Als je weet wat kéémel betekent, dan kun je je antwoord en postadres voor 11 november inzenden via info@erfgoedbrabant.nl o.v.v. ‘bij wijze van’ en maak je kans op een boek of cd in het Brabants dialect.

Je kunt de opgave ook beluisteren! Bovenstaand verhaal wordt voorgedragen in onder meer de volgende uitzendingen van lokale omroepen in Noord-Brabant:

  • Radio Rucphen FM : donderdagochtend tussen 10-10.15. Programma: de Senioren Express, presentator: Jan Mangnus.
  • HTR Heusden-Vlijmen e.o. : maandagavond tussen 19-21. ROS-Kabelkrant Ziggo TV Kanaal 43 op zondag tussen 11 - 13 en via www.nlutskebrabants.nl bij "uitzending gemist". Programma: ’n Lutske Brabants, presentator: Frans van den Bogaard.
  • Omroep Centraal (Gemert-Bakel) : zondagmorgen tussen 9-11. Programma: Met de Zachte G, presentator Mario van Dinther.

 

Oplossing:

Dat is een lompe, eigenwijze vent. Het woord betekent eigenlijk kameel, dus het karakter van deze man wordt vergeleken met een kameel met zijn eigenzinnig karakter. In de dialecten hebben we naast kameel nog het oude woord kemel bewaard; de klemtoon ligt dan op de eerste lettergreep en bij kameel op de tweede lettergreep; men denkt dat kemel is afgeleid van het Hebreeuwse gamal, misschien in de tijd van de Kruistochten en dat veel later kameel uit het Latijn camélus werd geleend.