“Het gaat uiteindelijk terug naar waar je vandaan komt, voor mij is dat Eindhoven. Ik heb een hele warme jeugd in Brabant gehad. Ondanks dat mijn ouders heel hard moesten werken, hebben ik en mijn broertje nooit echt iets gemist. Zeker nu ik zelf wat ouder ben, weet ik hoe hard zij moesten werken voor ons bestaan. Ik ben heel erg dankbaar voor wat mijn ouders hebben gedaan.
Mijn ouders hebben elkaar ontmoet in Rosmalen. Toen mijn moeder achttien was startte ze met mijn vader een toko in Eindhoven en ze was twintig toen ze mij kreeg. Mijn ouders waren dus heel erg jong toen zij een hele onderneming en familie begonnen en daar heb ik superveel respect voor.
Opgroeien in Brabant
Ik voelde mij altijd wel anders opgroeiende in Nederland. Mijn omgeving was wel altijd multi-culti. Ik was heel dankbaar voor mijn diverse klas. Er waren bijvoorbeeld ook Turkse en Marokkaanse klasgenoten. Hierdoor voelde ik mij niet helemaal “buitenlander”. Toch was er op de basisschool maar één ander Chinees kind en zij was geadopteerd. Tijdens mijn middelbare schoolperiode was ik op streetdance gegaan en daar kwam ik ook in een multiculturele community terecht. Achteraf ben ik daar heel blij mee, omdat ik me toch wel anders voelde dan dat ik op TV zag, of in de media. Ook al heb ik niet heel veel Chinese vrienden, maar als je met andere culturen te maken hebt, leer je daar ook heel veel van en zie je veel andere gelijkenissen. Thuis werd ik vaak vergeleken met mijn neefjes en nichten. Ik moest het perfecte plaatje zijn, ‘maar zij kwam met een acht thuis.’ Of als ik met een acht thuiskwam, ‘waarom heb je geen tien?’ Het was dus nooit genoeg en voor mij was dat dus een motivatie om nog harder te moeten gaan.
In mijn tienerjaren ging ik heel erg puberen. Ik was opstandig tegen mijn ouders en vond dat ik niks mocht. Als ik mijzelf ging vergelijken met Nederlandse vriendinnen, dan waren hun ouders veel opener in wat ze allemaal toelieten. Zij mochten uitgaan, make-up dragen, een vriendje hebben. Ik zag die dingen als hele normale zaken, maar ik mocht dat allemaal niet. Dus, ik ging alles stiekem doen, zogenaamd zou ik dan bij vriendinnen slapen. Op mijn zeventiende had ik een vriendje. Ik wilde eerst zeker weten dat het serieus was voordat ik het aan mijn ouders ging vertellen. Toen ik het één jaar later vertelde, was dat echt de Derde Wereldoorlog bijna. Mijn ouders, voornamelijk mijn moeder, hadden daar heel erg moeite mee. Zij heeft te maken met de reputatie die zij denkt hoog te moeten houden binnen de Chinese community. Geen gezichtsverlies hebben, alles moet perfect gaan, het perfecte plaatje. Ik zag mijzelf helemaal niet zo. Ik zie mij nu nog steeds als het zwarte schaapje van de familie, omdat ik altijd tegen alles in ben gegaan. Ook toen met mijn vriendje, mijn moeder was zo upset dat ze uiteindelijk heeft gesmeten. We moesten het uitmaken van haar.
Uiteindelijk na heel veel struggles hebben we toch toegegeven, want ja, ik was nog minderjarig en dus heel erg afhankelijk van mijn ouders. Ik wilde wel weglopen van huis, maar mijn vriend zei toen 'je schiet daar helemaal niks mee op. Maak gewoon je studie af, we zeggen wel dat het uit is, maar dan figuren [Van het Engelse to figure it out – red.] we het wel uit some day'. En dat hebben we acht jaar gedaan. Toen ik voor mijn vervolgopleiding naar Utrecht ging na mijn Havo, werd het een stuk makkelijker. Tijdens mijn schooltijd werd ik thuis heel streng gecontroleerd. Mijn telefoonrekening werd gecheckt, na school moest ik meteen naar huis. Het was heel moeilijk voor ons om samen te zijn. Soms reisde hij drie uur heen en weer vanaf Amsterdam om mij een halfuurtje te kunnen zien. Die ervaringen hebben ons heel erg gevormd in onze jongere jaren. En ook als we het moeilijk hadden wisten wij, we gaan het niet opgeven want we hebben dit helemaal doorgemaakt samen. Je weet ook waarvoor dan uiteindelijk.
Voor mezelf starten
Ik leefde twee levens. Doordeweeks was ik in Utrecht waar ik helemaal vrij kon zijn met hem, en in het weekend moest ik terug naar Eindhoven. Dan was ik de Lily die mijn ouders kenden. Het was voor mij heel normaal geworden, omdat ik dat al die jaren heb volgehouden. Na mijn HBO heb ik een halfjaar gewerkt en vond ik dat ik er niet helemaal klaar voor was om fulltime te gaan werken. Ik voelde dat ik niet echt een passie had voor iets. Ik wist niet wat ik wilde. Toen ben ik nog een studie gaan doen. De keuze was naar een master informatiekunde gegaan. Mijn HBO had ik met gemak gehaald: ik volgde weinig colleges en slaagde alsnog met een acht. Een master was echter kei- en keihard studeren voor misschien net een 5,5. Ik moest veel meer focussen, maar werd ook veel meer gedreven voor mijn master. Voor mijn stage kwam ik in een corporate mannenwereld terecht. Ik studeerde af op ‘veilige authenticatie voor banken', dus totaal anders dan wat ik nu doe. Dat vond ik toen wel heel leuk, maar na mijn stage was ik er ook wel echt klaar mee.
Na mijn master was er een groot gat. Aan de ene kant wist ik dat ik nu moest gaan werken, maar ik wist niet wat ik wilde. Mijn vriend zei toen op een gegeven moment: ‘je volgt zoveel blogs, je hebt zoveel liefde voor mode, waarom zou je er zelf niet een starten?’ In 2013 ben ik begonnen met mijn blog en nu is dat mijn fulltime baan. Ik heb toen mijn passie gevonden, omdat ik het creatieve heel leuk vond, maar ook echt om het grotere plaatje. Je moet je hele business vormgeven, je bent een entrepreneur. Alles ligt op je bordje, van marketing, tot editen tot verhalen maken. Je bent je eigen baas en die vrijheid vond ik heel erg fijn. Het voelde bijna niet als werken. Ik gaf op een gegeven moment zoveel dat ik bijna een burn-out ging krijgen.
Opkomen voor Aziatische Nederlanders
Het begon dus met fashion, omdat ik die blogwereld zo kende. Maar, ik wilde een bredere boodschap brengen. Nadat ik een artikel had geschreven over mijn jeugd en zag hoeveel reacties daarop waren, ben ik mij veel meer gaan verdiepen in het onderwerp identiteit. Pete Wu heeft mij toen benaderd om geïnterviewd te worden voor zijn boek De Bananengeneratie. Daar kwam ik helemaal in een community terecht die hetzelfde voelde als ik. Afgelopen jaar [2020 - red.] zie je zoveel verhalen over Aziatische Nederlanders die opkomen voor hun eigen stem. De eerste generatie kon dat niet. Ik denk dat zeker met de Black Lives Matter-movement we daar united in staan. Nu is het genoeg, we kunnen dit samen en moeten meer bewustzijn creëren voor mensen die daar meer ignorant voor zijn. Ik denk dat heel vaak opmerkingen als grapje worden bedoeld, maar het gaat dieper dan dat. Een voorbeeld van wat mij heel erg dwars zit, is dat vroeger tijdens verjaardagen op school ‘hankie pankie Shanghai’ werd gezongen. Ik heb mij daar nooit comfortabel bij gevoeld, maar het is wel iets wat werd aangeleerd als normaal. Terwijl, van de grappen tot aan dat liedje, het niet normaal is. Bij dat soort dingen staan mensen nu veel meer stil en ik denk dat dat heel goed is dat mensen zich daar meer bewust van zijn. Daardoor maak je die hele verandering naar waar we naartoe willen gaan.
Mijn familie snapte niet wat ik deed en vroegen echt nog wel heel vaak: ‘kan je niet gewoon een normale baan zoeken? Je kan hier niet van leven.’ Ik blogde fulltime en in het weekend werkte ik bij mijn ouders in de toko, om dit te kunnen doen. Ik moest mezelf wéér heel erg bewijzen. Dat was zo met mijn relatie en met mijn werk. Vanaf het moment dat zij zagen dat mijn werk succesvol was, doordat ik bijvoorbeeld op tv kwam, heb ik dat overwonnen. Ik schrijf ook voor de Asian News-krant, alle Nederlandse Chinezen lezen die krant. Vanaf toen werd het wel tastbaarder. Toen ik na een paar jaar voor mijzelf kon zorgen, was dat gelukt.”
Dit verhaal is een van de getuigenissen voorgekomen uit het project Chinese Brabanders in het Brabants Erfgoed. Hiervoor is Mika Kraft met allerlei Brabanders met een Chinese afkomst het gesprek aangegaan, om een verhaal uit hun leven uit te werken tot een artikel op www.brabantserfgoed.nl . Dit project is voortgekomen uit een onderzoeksstage bij Erfgoed Brabant vanuit de studie Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen.